Συνέντευξή στην Αιμιλία Σταθάκου και τη Real News από τη Μαίρη Μαρκετάκη και τη Κάτια Γαλήνα.
Μια καλή επιλογή πάντα οδηγεί σε μια άλλη καλή. Γι’ αυτό είναι σημαντικό οι μαθητές που ετοιμάζονται για τις Πανελλήνιες εξετάσεις να έχουν πάρει αποφάσεις σε σχέση με την ακαδημαϊκή τους κατεύθυνση που θα τους διευκολύνουν να χαράξουν το δικό τους επιτυχημένο επαγγελματικό μονοπάτι. Ωστόσο το μεταπτυχιακό παραμένει μια δεύτερη ευκαιρία .”. Τις ενδιαφέρουσες αυτές επισημάνσεις κάνουν οι Σύμβουλοι Σπουδών & Σταδιοδρομίας Μαίρη Μαρκετάκη και Κάτια Γαλήνα εξηγούν όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν οι μαθητές για να βρουν την επαγγελματική τους προσωπικότητα καθώς και οι γονείς για να βοηθήσουν τα παιδιά τους στη δύσκολη αυτή επιλογή.
Mε ποια κριτήρια επιλέγουν οι μαθητές επιστημονικό πεδίο;
Η μέχρι τώρα εμπειρία υπαγορεύει ότι η επιλογή του πεδίου γίνεται με βάση τη σχολική επίδοση. Για παράδειγμα, ένας μαθητής με καλύτερη επίδοση στα λεγόμενα θεωρητικά μαθήματα, με ευχέρεια στην γραπτή έκφραση και την αποστήθιση κειμένων, τις περισσότερες φορές θα οδηγηθεί στο πεδίο των Ανθρωπιστικών επιστημών χωρίς καν να εξετάσει άλλες πιθανές κατευθύνσεις . Άλλος τρόπος επιλογής είναι η μέθοδος «διά της ατόπου». Δεν είναι σπάνιο, οι μαθητές να οδηγούνται στην «ασφαλή επιλογή» του 4ο πεδίου, αυτό των Επιστημών Οικονομίας, μόνο και μόνο γιατί πείθονται ότι δεν θα κατάφερναν να εισαχθούν σε κάποια «καλή σχολή» που συνδέεται με τα άλλα τρία επιστημονικά πεδία.
Eίναι η σχολική επίδοση αλάθητο κριτήριο επιλογής επιστημονικού πεδίου;
Ορισμένες φορές ναι. Ένας μαθητής που τα καταφέρνει περισσότερο σε συγκεκριμένα μαθήματα , σημαίνει ότι επενδύει χρόνο και ενέργεια σ’ αυτά. Αυτό πολλές φορές αποτελεί δείκτη σχετικά με τα πραγματικά ενδιαφέροντά του. Για παράδειγμα, ένας μαθητής που αγαπάει πολύ τα μαθηματικά, ίσως τελικά να του ταίριαζε μια σχετική επιστήμη. Κάτι ωστόσο που είναι σημαντικό να τoνιστεί είναι ότι υπάρχουν σχολές του θεωρητικού πεδίου – π.χ. η Νομική – όπου οι μαθητές δεν εξετάζονται στα μαθηματικά για να εισαχθούν. Ωστόσο, ένας επιτυχημένος νομικός δε νοείται να μην έχει καλή σχέση με τα μαθηματικά. Επομένως, πέρα από τη σχολική επίδοση, οι μαθητές θα πρέπει να το σκεφτούν πολύ καλά πριν πάρουν απόφαση σχετικά με το πεδίο που θα επιλέξουν.
Ποιος είναι ο ενδεδειγμένος τρόπος επιλογής πεδίου και σχολής;
Η επίγνωση της προσωπικής μας ταυτότητας, η αναγνώριση δηλαδή των χαρακτηριστικών της εργασιακής μας προσωπικότητας και των κλίσεών μας, είναι κριτήρια που ενθαρρύνουμε τους μαθητές να εμπιστευτούν, προκειμένου να κάνουν τις επιλογές τους. Για παράδειγμα, ένας άνθρωπος με βασικό χαρακτηριστικό τη διάθεση της προσφοράς προς τον συνάνθρωπο, την ενσυναίσθηση, τη συνεργατικότητα, ένα παιδί που βρίσκει ικανοποίηση μέσα από τον εθελοντισμό, θα βρει επαγγελματική ικανοποίηση μέσα από την άσκηση επαγγελμάτων, όπου άμεσος αποδέκτης θα είναι ο άνθρωπος. Το ίδιο άτομο ενδεχομένως να ασφυκτιούσε σε ένα εργασιακό περιβάλλον που δεν θα του επέτρεπε να αναδείξει την αλληλέγγυα προσωπικότητά του. Ένας δάσκαλος ή ένας κλινικός γιατρός θα χρειαστεί να φέρει αυτό το χαρακτηριστικό για να αντλεί χαρά και περηφάνεια μέσα από τη δουλειά του και, εν τέλει, να έχει επαγγελματική επιτυχία.
Θα έχουν όμως οι μαθητές επαγγελματική αποκατάσταση αν επιλέγουν σχολές με βάση τo τι ταιριάζει στην προσωπικότητά τους και στον τρόπο ζωής που θέλουν να έχουν; Δεν θα πρέπει να λαμβάνουν υπ’ όψιν τα επαγγέλματα του μέλλοντος;
Στα επαγγέλματα του μέλλοντος, θα οδηγηθούμε πολύ πιο εύκολα όταν επιλέγουμε τη σχολή που μας ταιριάζει, όταν απολαμβάνουμε τις σπουδές μας και αξιοποιούμε όλες τις δυνατότητες που μας παρέχει η Σχολή όπου εισαχθήκαμε. Πάντα υπάρχει η δυνατότητα «διόρθωσης» μίας μη κατάλληλης επιλογής μέσω ενός μεταπτυχιακού, ωστόσο, αν δεν αγαπήσει ο φοιτητής αρκετά τις πρώτες σπουδές του, είναι πιθανό να χάσει τον ενθουσιασμό του και να δυσκολευτεί πολύ να τις ολοκληρώσει. Είναι πολλοί οι φοιτητές που όχι μόνο εγκαταλείπουν τις σπουδές τους, αλλά εκδηλώνουν άγχος, ακόμα και κατάθλιψη. Βασανίζονται από το αίσθημα της αποτυχίας, καθώς δεν έχουν κίνητρο να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις μιας σχολής που δεν τους ενδιαφέρει. Οι κατευθύνσεις που έχουν να κάνουν με την τεχνολογία θεωρείται ότι οδηγούν στα επαγγέλματα του μέλλοντος. Πώς σχολιάζουν, όσοι πιστεύουν κάτι τέτοιο, το γεγονός ότι το 43% των φοιτητών του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου καθυστερούν πολύ ή και εγκαταλείπουν τις σπουδές τους; (ΕΛΛ.ΣΤΑΤ 2018) Φαίνεται λοιπόν ότι οι μαθητές πολλές φορές επιλέγουν μία σχολή χωρίς να έχουν σκεφτεί ποτέ τι πραγματικά τους ταιριάζει και χωρίς να έχουν πλοηγηθεί, έστω μέσω του διαδικτύου, στο πρόγραμμα σπουδών της σχολής. Μοναδική στόχευση, ιδιαίτερα του μαθητή με υψηλές σχολικές επιδόσεις, είναι η εισαγωγή σε μια σχολή «κύρους» που θα τον οδηγήσει σε ένα «επάγγελμα του μέλλοντος». Αντίθετα, μαθητές με λιγότερο υψηλή επίδοση εισάγονται σε «έξυπνες σχολές» με χαμηλή βάση και μεγάλη ζήτηση από την αγορά εργασίας.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς για να βοηθήσουν τα παιδιά στις επιλογές τους;
*To πρώτο βήμα είναι να ακούσουν το παιδί τους. Είναι γενικά, πολύ σημαντικό, να ακούγεται η φωνή του παιδιού.
*Συμβουλεύουμε τους γονείς να προσπαθούν να αποδεσμευτούν από αντιλήψεις που αφορούν στην επαγγελματική αποκατάσταση. Ό,τι ίσχυε στο παρελθόν, δεν ισχύει σήμερα και, σίγουρα, δεν θα ισχύει στο μέλλον.
*Κάτι που επίσης συνιστούμε στους γονείς είναι να διευκολύνουν το παιδί στην αναζήτηση της επαγγελματικής του προσωπικότητας. Τα παιδιά δεν έχουν προσλαμβάνουσες από εργασιακά περιβάλλοντα. Για την κάλυψη αυτού του κενού διαθέτουμε μεθόδους που οδηγούν σε έγκυρη και αξιόπιστη διάγνωση της εργασιακής προσωπικότητας των μαθητών .
*Ρόλος του γονιού σ’ αυτή την κρίσιμη φάση της ζωής του παιδιού είναι να το ενθαρρύνει και να στηρίζει έμπρακτα τις επιλογές που έχουν γίνει με βάση ορθά κριτήρια.
Διαβάστε τη συνέντευξή στο real.gr
